Obszar Natura 2000 "Uroczyska Lasów Starachowickich"
Natura 2000 "Uroczyska Lasów Starachowickich"
Obszar Natura 2000 „Uroczyska Lasów Starachowickich"
Celem działania europejskiej sieci obszarów chronionych Natura 2000 jest powstrzymanie wymierania zagrożonych roślin i zwierząt oraz ochrona różnorodności biologicznej na terenie Europy. Do wdrożenia sieci zobowiązane są wszystkie kraje Wspólnoty.
Sieć Natura 2000 tworzą dwa typy obszarów:
- obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO), wyznaczone do ochrony populacji dziko występujących ptaków,
- specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO), chroniące siedliska przyrodnicze i gatunki roślin i zwierząt.
Podstawą wyznaczania obszarów Natury 2000 są kryteria naukowe.
W 2022 roku na terenie kraju wyznaczone było 145 obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) i 864 obszary ochrony siedlisk (SOO). Pokrywały one około 20 proc. powierzchni kraju.
Większość obszarów naturowych powstała na terenach leśnych. Stanowią one 40 proc. gruntów w zarządzie PGL LP, zajmują ponad 2,8 mln ha.
Na terenie naszego nadleśnictwa wyznaczony jest obszar Natura 2000:
„Uroczyska Lasów Starachowickich" - PLH260038
Uroczyska Lasów Starachowickich zabezpieczają duże kompleksy wyżynnego jodłowego boru mieszanego Abietetum polonicum, uznawanego za zbiorowisko endemiczne Polski, występujące jedynie w Górach Świętokrzyskich i na Roztoczu. Ponadto znajdują się tutaj rozległe płaty fitocenozy grądowej Tilio-Carpinetum nawiązującej do ciepłych grądów na glebach lessowych. Mimo, iż ostoja ta położona jest na przedpolu Gór Świętokrzyskich to znajduje się tutaj wiele gatunków górskich.
Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Kielcach i Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Warszawie z dnia 13 czerwca 2023 r. ustanowiono planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Uroczyska Lasów Starachowickich PLH260038. Dostępny na stronie:
Typy SIEDLISK
Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum)
Wyżynny jodłowy bór mieszany (Abietetum polonicum)
Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion
Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium)
Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris)
Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion)
Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum)
Drzewostan – grab pospolity (Carpinus betulus), lipa drobnolistna (Tilia cordata), dąb bezszypułkowy (Quercus petraea), klon polny (Acer campestre), klon pospolity (Acer platanoides), jesion wyniosły (Fraxinus excelsior)
Krzewy – leszczyna pospolita (Corylus avellana),
trzmielina zwyczajna (Euonymus europaea), trzmielina brodawkowana (Euonymus verrucosa)
wiśnia ptasia (Prunus avium),
Rośliny zielne - zdrojówka rutewkowata (Isopyrum thalictroides), turzyca orzęsiona (Carex pilosa), przytulinka wiosenna (Cruciata glabra), przytulia Schultesa (Galium schultesii), kruszczyk szerokolistny (Epipactis helleborine),kupkówka Aschersona (Dactylis aschersoniana), gwiazdnica wielkokwiatowa (Stellaria holostea),piżmaczek wiosenny (Adoxa moschatellina), czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum), zawilec żółty (Anemone ranunculoides), sałatnica leśna (Aposeris foetida), kopytnik pospolity (Asarum europaeum), jarzmianka większa (Astrantia major), turzyca leśna (Carex sylvatica), kokorycz pusta (Corydalis cava), kokorycz wątła (Corydalis intermedia), kokorycz drobna (Corydalis pumila), wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum), nerecznica samcza (Dryopteris filix-mas), wilczomlecz migdałolistny (Euphorbia amygdaloides), wilczomlecz słodki (Euphorbia dulcis), ziarnopłon wiosenny (Ficaria verna), złoć mała (Gagea minima), gajowiec żółty (Galeobdolon luteum), przytulia wonna (Galium odoratum), niecierpek pospolity (Impatiens noli-tangere), groszek wiosenny (Lathyrus vernus), lilia złotogłów (Lilium martagon), tojeść gajowa (Lysimachia nemorum), szczyr trwały (Mercurialis perennis), prosownica rozpierzchła (Milium effusum), gnieźnik leśny (Neottia nidus-avis), czworolist pospolity (Paris quadrifolia), zerwa kłosowa (Phyteuma spicatum), kokoryczka wielokwiatowa (Polygonatum multiflorum), pierwiosnek wyniosły (Primula elatior), miodunka ćma (Pulmonaria obscura), miodunka plamista (Pulmonaria officinalis), jaskier kaszubski (Ranunculus cassubicus), , jaskier kosmaty (Ranunculus lanuginosus), żankiel zwyczajny (Sanicula europaea), trędownik bulwiasty (Scrophularia nodosa), czyściec leśny (Stachys sylvatica), przetacznik górski (Veronica montana), fiołek leśny (Viola reichenbachiana), podagrycznik pospolity (Aegopodium podagraria), zawilec gajowy (Anemone nemorosa), kłosownica leśna (Brachypodium sylvaticum), dzwonek pokrzywolistny (Campanula trachelium) …
Wyżynny jodłowy bór mieszany (Abietetum polonicum)
Drzewostan – Jodła pospolita Abies alba z domieszką świerka pospolitego Picea abies, buka zwyczajnego Fagus sylvatica, sosny pospolitej Pinus sylvestris.
Sporadycznie występują grab zwyczajny Carpinus betulus, osika Populus tremula, brzoza brodawkowata Betula pendula i jawor Acer pseudoplatanus oraz jarzębina Sorbus aucuparia.
Krzewy –jarzębina Sorbus aucuparia, kruszyna pospolita Frangula alnus, dziki bez koralowy Sambucus racemosus, dziki bez czarny Sambucus nigra, leszczyna Corylus avellana.
Rośliny zielne - szczawik zajęczy Oxalis acetosella, borówka czernica Vaccinium myrtillus, konwalijka dwulistna Maianthemum bifolium, turzyca palczasta Carex digitata, przytulia wiosenna Cruciata glabra, siódmaczek leśny Trientalis europaea, widłak jałowcowaty Lycopodium, annotinum, sałatnik leśny Mycelis muralis, fiołek leśny Viola reichenbachiana, gajowiec żółty Galeobdolon luteum, kosmatka owłosiona Luzula pilosa, jastrzębiec leśny Hieracium murorum,czartawa drobna Circaea alpina, bodziszek cuchnący Geranium robertianum, wierzbownica górska Epilobium montanum, nerecznica szerokolistna Dryopteris dilatata, nerecznica krótkoostna Dryopteris carthusiana, nerecznica samcza Dryopteris filix-mas, zachyłka trójkątna Gymnocarpium dryopteris, zachyłka oszczepowata Phegopteris connectilis, wietlica samicza Athyrium filix-femina,
jeżyna gruczołowata Rubus hirtus, jeżyna Bellardiego Rubus pedemontanus.
Mszaki - płonnik strojny Polytrichastrum formosum, rokietnik pospolity Pleurozium schreberi, tujowiec tamaryszkowaty Thuidium tamariscinum, żurawiec falisty Atrichum undulatum, płożymerzyk pokrewny Plagiomnium affine, gajnik lśniący Hylocomium splendens.
